Phục Truyền Luật Lệ 4
Bản Dịch 2011
Phải Vâng Lời CHÚA
4 Bây giờ hỡi I-sơ-ra-ên, hãy lắng nghe những luật lệ và mạng lịnh mà tôi sẽ chỉ dạy anh chị em hầu vâng giữ lấy, để anh chị em được sống và vào chiếm lấy xứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên anh chị em, ban cho anh chị em. 2 Anh chị em chớ thêm điều gì vào những gì tôi truyền cho anh chị em và cũng không được bớt điều chi, nhưng hãy vâng giữ những điều răn của Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, mà tôi truyền cho anh chị em. 3 Chính mắt anh chị em đã thấy những gì Chúa đã làm đối với Ba-anh Pê-ô, thể nào Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã tiêu diệt khỏi anh chị em những kẻ đi theo Ba-anh Pê-ô, 4 trong khi những ai trung thành với Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, thì vẫn còn được sống đến ngày nay.
5 Hãy xem, như Chúa, Ðức Chúa Trời của tôi, đã truyền cho tôi thể nào, bây giờ tôi dạy lại cho anh chị em những luật lệ và mạng lịnh đó thể ấy, để anh chị em vâng giữ trong xứ mà anh chị em sắp sửa vào chiếm lấy. 6 Anh chị em hãy vâng giữ chúng một cách cẩn thận, vì điều ấy sẽ chứng tỏ sự khôn ngoan và khả năng phân biệt của anh chị em trước mặt các dân, những kẻ mà khi được nghe những luật lệ nầy sẽ phải buột miệng nói, ‘Quả thật, dân ấy là một dân khôn ngoan và thông sáng!’ 7 Vì có dân nào nước nào mà có một vị thần gần gũi với mình như Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, khi chúng ta kêu cầu Ngài chăng? 8 Hoặc có một cường quốc nào mà có những luật lệ và mạng lịnh thể hiện công lý như toàn bộ luật pháp mà tôi trình ra trước mặt anh chị em ngày nay chăng?
9 Vậy hãy coi chừng và cẩn thận giữ lấy mình; suốt đời anh chị em, đừng để những gì chính mắt anh chị em đã thấy rời khỏi lòng mình. Hãy dạy cho con cái mình và cháu chắt mình biết những điều ấy. 10 Hãy nhớ đã có lần anh chị em đứng trước mặt Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, tại Hô-rếp khi Chúa nói với tôi, ‘Hãy tập họp dân lại cho Ta, để Ta cho chúng nghe những lời Ta, hầu chúng học biết kính sợ Ta trọn những ngày chúng sống trên đất và dạy con cháu chúng cũng làm như vậy.’ 11 Anh chị em đã đến gần và đã đứng tại chân núi, trong khi trên đỉnh lửa phụt lên đến tận trời và mây đen phủ giăng mù mịt. 12 Rồi từ trong ngọn lửa, Chúa phán với anh chị em. Anh chị em đã nghe tiếng nói nhưng không thấy hình dáng nào, chỉ có tiếng nói mà thôi. 13 Ngài đã phán với anh chị em giao ước của Ngài mà Ngài đã truyền cho anh chị em phải vâng giữ, đó là mười điều răn mà Ngài đã viết vào hai bảng đá. 14 Chúa cũng đã truyền cho tôi lúc đó rằng tôi phải dạy anh chị em những luật lệ và mạng lịnh, để anh chị em vâng giữ khi vào trong xứ mà anh chị em sắp đi qua và chiếm lấy.
15 Vậy hãy nhớ kỹ rằng khi Chúa từ trong ngọn lửa phán với anh chị em tại Hô-rếp, anh chị em không thấy hình ảnh nào của Ngài. Thế thì hãy coi chừng và cẩn thận giữ lấy mình, 16 hầu anh chị em sẽ không sa đọa, mà làm cho mình những hình tượng của bất cứ hình dạng người nào, hình dạng của người nam hay người nữ, 17 hoặc hình dạng của bất cứ thú vật nào trên đất, hình dạng của bất cứ loài chim nào bay trên trời, 18 hình dạng của bất cứ loài bò sát nào bò trên mặt đất, hình dạng của bất cứ loài cá nào bơi lội trong nước dưới mặt đất để thờ.
19 Khi anh chị em nhìn lên trời và thấy mặt trời, mặt trăng, các ngôi sao, tức mọi thiên thể trên trời, thì chớ để mình bị lôi cuốn bởi những ý nghĩ sai lạc mà sụp xuống thờ lạy chúng và phục vụ chúng, tức những thứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã sắp đặt chúng đâu vào đó trong không gian cho mọi người ở dưới trời. 20 Nhưng Chúa đã nhận lấy anh chị em và đem anh chị em ra khỏi lò nung sắt thép, tức ra khỏi Ai-cập, để anh chị em trở thành một dân làm cơ nghiệp riêng của Ngài như hiện nay.
21 Vì anh chị em mà Chúa đã giận tôi; Ngài đã thề rằng tôi sẽ không được đi qua Sông Giô-đanh, và tôi sẽ không được vào xứ tốt tươi màu mỡ mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, sẽ ban cho anh chị em làm sản nghiệp. 22 Nhưng tôi sẽ qua đời trong xứ nầy, mà không được đi qua bên kia Sông Giô-đanh; còn anh chị em sẽ đi qua bên đó mà chiếm lấy xứ sở tốt tươi màu mỡ ấy làm sản nghiệp. 23 Vậy khá cẩn thận và chớ quên giao ước mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã lập với anh chị em; và chớ làm cho anh chị em hình tượng của bất cứ vật nào mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã cấm. 24 Vì Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, là ngọn lửa hay thiêu đốt, một Vị Thần[a] ghen tương.
25 Khi anh chị em có con, có cháu, và được ổn định trong xứ ấy rồi, nếu anh chị em hành động một cách sa đọa mà làm cho mình hình tượng của bất cứ vật gì –làm như thế tức là làm điều ác trước mặt Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, và chọc giận Ngài– 26 thì ngày nay tôi gọi trời và đất làm chứng để nghịch lại anh chị em rằng anh chị em sẽ sớm bị tiêu diệt hoàn toàn khỏi xứ mà anh chị em sắp sửa qua Sông Giô-đanh chiếm lấy. Anh chị em sẽ không sống lâu trong xứ ấy, nhưng sẽ bị tiêu diệt hoàn toàn. 27 Chúa sẽ phân tán anh chị em ra giữa các dân; chỉ một số ít người của anh chị em sẽ sót lại giữa các dân mà Chúa sẽ đưa anh chị em đến sống. 28 Ở đó anh chị em sẽ phụng sự các thần khác do bàn tay loài người làm ra. Ðó là những thứ bằng gỗ và bằng đá, những thứ không thấy, không nghe, không ăn, và không ngửi. 29 Từ những nơi đó anh chị em sẽ trở lại tìm kiếm Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, và anh chị em sẽ tìm được Ngài nếu anh chị em tìm kiếm Ngài hết lòng và hết linh hồn mình. 30 Trong cơn cùng khốn, tức khi tất cả những điều ấy xảy đến cho anh chị em trong tương lai, anh chị em sẽ quay về với Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, và nghe theo Ngài. 31 Vì Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, là Ðức Chúa Trời hay thương xót; Ngài sẽ không bỏ hẳn anh chị em và cũng không tuyệt diệt anh chị em; Ngài sẽ không quên giao ước mà Ngài đã thề với tổ tiên anh chị em.
32 Anh chị em thử hỏi xem, từ những thời xa xưa trước kia, những thời trước anh chị em, kể từ khi Ðức Chúa Trời dựng nên loài người trên đất, cho đến bây giờ, hãy hỏi xem từ chân trời nầy đến chân trời kia đã có việc gì lớn lao vĩ đại như thế nầy, hoặc đã có điều gì tương tự như thế, từng xảy ra hay được nghe nói đến chăng? 33 Có dân tộc nào đã từng nghe tiếng của Ðức Chúa Trời từ trong ngọn lửa phán ra như anh chị em đã nghe, mà còn sống chăng? 34 Hay có vị thần nào đã nỗ lực đi và lấy cho mình một quốc gia từ trong một quốc gia khác, bằng cách dùng những cuộc đọ sức, bằng những dấu kỳ và phép lạ, bằng chiến trận, bằng tay quyền năng và cánh tay vung thẳng ra, và bằng những việc kinh hoàng, như Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã làm cho anh chị em trước mắt anh chị em khi ở Ai-cập chăng? 35 Những việc ấy đã được bày tỏ cho anh chị em thấy, để anh chị em nhận biết rằng Chúa chính là Ðức Chúa Trời; ngoài Ngài ra không có thần nào khác. 36 Từ trời Ngài đã cho anh chị em nghe tiếng Ngài để nghiêm dạy anh chị em; dưới đất Ngài đã cho anh chị em thấy ngọn lửa lớn của Ngài, và anh chị em đã nghe được tiếng Ngài từ trong ngọn lửa phán ra. 37 Số là Ngài đã thương yêu tổ tiên anh chị em, nên Ngài đã chọn dòng dõi họ. Ngài đã đích thân hiện diện và dùng quyền năng lớn lao của Ngài để đem anh chị em ra khỏi Ai-cập, 38 đuổi các dân tộc lớn và mạnh hơn anh chị em phải bỏ đi trước mặt anh chị em, rồi đem anh chị em vào và ban xứ sở của họ cho anh chị em làm sản nghiệp như ngày nay.
39 Vậy hôm nay anh chị em khá nhận biết và ghi tạc vào lòng điều nầy: Chúa là Ðức Chúa Trời ở trên trời cao kia và ở dưới đất thấp nầy; không có thần nào khác. 40 Hãy vâng giữ những luật lệ và điều răn của Ngài mà tôi truyền cho anh chị em ngày nay, để anh chị em và con cháu anh chị em được phước, hầu anh chị em sẽ ở lâu dài trong xứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, ban cho anh chị em vĩnh viễn.”
Các Thành Ẩn Náu Phía Ðông Sông Giô-đanh
41 Bấy giờ Môi-se biệt riêng ra ba thành ở phía đông Sông Giô-đanh, 42 để những kẻ ngộ sát có thể chạy đến đó ẩn náu, tức những kẻ lỡ tay làm chết người khác, mà hai người trước đó không hề có thù hiềm gì với nhau; kẻ ngộ sát có thể chạy đến trú ẩn trong các thành ấy và được để cho sống. 43 Ðó là Thành Bê-xê trong đồng hoang ở miền đồng bằng dành cho chi tộc Ru-bên, Thành Ra-mốt ở Ghi-lê-át dành cho chi tộc Gát, và Thành Gô-lan ở Ba-san dành cho chi tộc Ma-na-se.
Diễn Văn Thứ Nhì của Môi-se
Phần Mở Ðầu
44 Ðây là những luật pháp mà Môi-se đã trình ra trước dân I-sơ-ra-ên. 45 Ðây là những chứng ngôn, những luật lệ, và những mạng lịnh mà Môi-se đã nói với dân I-sơ-ra-ên khi họ ra khỏi Ai-cập, 46 lúc họ ở bên kia Sông Giô-đanh, trong thung lũng đối ngang Bết Pê-ô, trong lãnh thổ của Vua Si-hôn người A-mô-ri trị vì tại Hếch-bôn, vị vua mà Môi-se và dân I-sơ-ra-ên đã đánh bại khi họ ra khỏi Ai-cập. 47 Họ chiếm lấy xứ sở của ông và xứ sở của Vua Óc ở Ba-san, hai vua dân A-mô-ri ở phía đông Sông Giô-đanh: 48 từ A-rô-ê, tức bên bờ Suối Ạc-nôn chạy dài đến Núi Si-ri-ôn,[b] tức Núi Hẹt-môn, 49 cùng tất cả miền A-ra-ba ở phía đông Sông Giô-đanh chạy dài đến Biển A-ra-ba dưới chân Núi Pít-ga.
Footnotes
- Phục Truyền Luật Lệ 4:24 ctd: Ðức Chúa Trời
- Phục Truyền Luật Lệ 4:48 Theo bản Syriac; nt: Núi Si-ôn (nhưng không phải núi Si-ôn ở phía tây Sông Giô-đanh)
Phục Truyền 4
New Vietnamese Bible
Kêu Gọi Phải Vâng Lời
4 Hỡi Y-sơ-ra-ên! Hãy nghe các quy luật và sắc lệnh tôi sẽ chỉ dạy để anh chị em được sống và tiến vào chiếm hữu đất đai CHÚA, Đức Chúa Trời của tổ phụ sắp ban cho anh chị em. 2 Đừng thêm gì vào, cũng đừng bớt chi cả, nhưng phải vâng giữ các mạng lệnh của CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em, là mạng lệnh tôi sắp truyền lại.
3 Anh chị em đã thấy tận mắt những gì CHÚA đã làm trong vụ Ba-anh Phê-ô. CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em đã tiêu diệt tất cả những người trong vòng anh chị em theo Ba-anh Phê-ô, 4 nhưng ai trung kiên với CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em, đều còn sống đến ngày nay.
5 Tôi chỉ dạy anh chị em các quy luật và sắc lệnh CHÚA, Đức Chúa Trời của tôi đã truyền cho tôi, để anh chị em có thể vâng giữ khi đã ở trong xứ anh chị em sẽ vào chiếm hữu. 6 Phải thận trọng vâng giữ các quy luật và sắc lệnh này để nhờ đó các dân tộc khác thấy được sự khôn ngoan hiểu biết của anh chị em, và khi ai nghe các quy luật này cũng nói: “Đây thật là một dân khôn ngoan hiểu biết.” 7 Có một nước nào, dù lớn đến đâu, có các thần ở gần họ như CHÚA, Đức Chúa Trời của chúng ta, luôn ở gần bất kỳ khi nào chúng ta cầu khẩn, hay không? 8 Có nước nào, dù lớn đến đâu, có được những quy luật và sắc lệnh công minh như Kinh Luật tôi đang trình bầy cho anh chị em, hay không?
9 Chỉ cần anh chị em thận trọng giữ mình để đừng quên những điều chính mắt anh chị em đã thấy, và đừng bao giờ để những điều đó lìa khỏi lòng anh chị em. Anh chị em cũng phải truyền dạy các điều ấy lại cho con cái, cháu chắt. 10 Phải nhớ lại ngày anh chị em đứng trước mặt CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em tại Hô-rếp, khi Ngài phán dạy tôi: “Con triệu tập dân chúng đến trước mặt Ta cho họ nghe lời Ta để tập kính sợ Ta suốt những ngày họ sống trên đất và để họ dạy lại cho con cái.” 11 Anh chị em đến gần và đứng ở chân núi trong khi trên núi lửa cháy dữ dội, ngọn cao tận trời với mây đen kịt và bóng tối dày đặc. 12 Từ giữa đám lửa, CHÚA phán dạy anh chị em. Anh chị em nghe tiếng nói nhưng không thấy hình dáng nào cả, chỉ nghe được tiếng thôi. 13 Ngài công bố với anh chị em giao ước của Ngài, tức là Mười Điều Răn, là những điều Ngài truyền cho anh chị em phải vâng giữ, rồi Ngài viết các điều ấy trên hai bảng đá. 14 Lúc đó CHÚA truyền bảo tôi dạy các quy luật và sắc lệnh Ngài cho anh chị em để anh chị em vâng giữ khi ở trong xứ anh chị em sẽ chiếm hữu sau khi qua sông Giô-đanh.
Cấm Thờ Thần Tượng
15 Khi CHÚA từ trong đám lửa phán dạy anh chị em tại núi Hô-rếp, anh chị em không trông thấy một hình dáng nào cả, 16 vì thế anh chị em phải hết sức giữ mình, đừng sa đọa mà chạm khắc cho mình một pho tượng bất cứ với hình dáng nào, như hình đàn ông, đàn bà, 17 hình súc vật trên mặt đất, hình chim bay trên trời, 18 hình các loài bò trên đất hay hình cá sống dưới nước. 19 Khi nhìn lên trời và thấy mặt trời, mặt trăng, các ngôi sao, tức là đội binh các tinh tú trên trời, anh chị em đừng để mình bị dụ dỗ mà sấp mình thờ lạy các vật đó, vì đó chỉ là những vật CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em đã phân phối cho mọi dân dưới trời. 20 Riêng phần anh chị em, CHÚA đã nắm lấy và đem anh chị em ra khỏi lò luyện sắt, là xứ Ai-cập, để làm một dân thuộc riêng về Chúa như ngày nay.
21 Nhưng CHÚA giận tôi vì cớ anh chị em và Ngài đã long trọng thề rằng tôi sẽ không được qua sông Giô-đanh để vào xứ tốt lành CHÚA, Đức Chúa Trời của chúng ta sắp ban cho anh chị em làm cơ nghiệp. 22 Thật vậy, tôi sẽ qua đời trong xứ này, và sẽ không qua sông Giô-đanh, nhưng anh chị em sắp qua sông để chiếm hữu lấy một xứ tốt đẹp kia. 23 Phải thận trọng, đừng quên giao ước CHÚA, Đức Chúa Trời đã lập với anh chị em; đừng làm một hình tượng nào với bất cứ hình dáng nào mà CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em đã cấm ngặt. 24 Vì CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em là lửa thiêu đốt và là Đức Chúa Trời kỵ tà.
25 Khi anh chị em đã có con cháu và đã sống nhiều năm trong xứ, nếu anh chị em trở thành sa đọa, chạm khắc tượng thờ dù dưới hình thức nào mà làm điều ác trước mắt CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em và khiêu khích chọc giận Ngài, 26 thì hôm nay tôi kêu gọi trời đất chứng giám cho tôi rằng tôi đã cảnh cáo anh chị em. Nếu anh chị em phạm tội chọc giận Chúa, anh chị em sẽ bị tiêu diệt cách nhanh chóng khỏi xứ anh chị em sẽ chiếm hữu sau khi qua sông Giô-đanh. Anh chị em sẽ không sinh sống lâu dài ở đó đâu nhưng chắc chắn sẽ bị tiêu diệt. 27 CHÚA sẽ phân tán anh chị em giữa các dân tộc khác và chỉ có một số ít còn sống sót tại những nơi CHÚA đuổi anh chị em đến. 28 Ở đó anh chị em sẽ thờ lạy những thần bằng gỗ, bằng đá do người ta làm ra, là thần không thấy, không nghe, không ăn, không ngửi được. 29 Nhưng nếu anh chị em tìm kiếm CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em, anh chị em sẽ gặp được Ngài khi tìm kiếm Ngài hết lòng và với tất cả linh hồn, 30 nếu anh chị em trở lại với CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em và sẽ vâng lời Ngài sau khi anh chị em lâm vào cảnh khốn cùng vì tất cả những điều này xảy đến cho anh chị em. 31 CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em là Đức Chúa Trời đầy lòng thương xót; Ngài không từ bỏ hay tận diệt anh chị em, cũng không quên giao ước Ngài đã dùng lời thề lập với tổ phụ anh chị em.
CHÚA Là Đức Chúa Trời
32 Anh chị em thử hỏi quá khứ xa xưa, từ ngày Đức Chúa Trời dựng nên loài người trên đất, thử hỏi từ góc trời này cho đến góc trời kia, xem đã bao giờ có công việc vĩ đại như thế này xảy ra, hay có ai được nghe câu chuyện tương tự như thế này không? 33 Có dân tộc nào được nghe tiếng Đức Chúa Trời phán từ đám lửa như anh chị em đã nghe mà còn sống không? 34 Có bao giờ có thần nào dùng thử nghiệm, dùng dấu kỳ phép lạ, dùng chiến tranh và quyền năng mạnh mẽ, hay dùng những hành động vĩ đại kinh hồn để đem dân tộc này ra khỏi một nước khác, như CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em đã thực hiện trong xứ Ai-cập ngay trước mắt anh chị em không?
35 Anh chị em được Ngài cho thấy những việc đó để anh chị em biết rằng CHÚA là Đức Chúa Trời, ngoài Ngài ra không có chúa nào khác. 36 Ngài cho anh chị em nghe tiếng Ngài từ trên trời để khép anh chị em vào kỷ luật. Dưới đất Ngài cũng cho anh chị em thấy trụ lửa lớn và tiếng Ngài từ giữa lửa vang ra. 37 Vì Đức Chúa Trời yêu thương tổ phụ anh chị em và lựa chọn dòng dõi họ nên chính Ngài[a] và quyền năng vô hạn của Ngài đã đem anh chị em ra khỏi xứ Ai-cập 38 và đánh đuổi những dân tộc lớn mạnh hơn anh chị em rồi đem anh chị em vào đất của những dân tộc đó và ban đất ấy cho anh chị em làm cơ nghiệp, như anh chị em thấy ngày nay.
39 Vậy ngày nay anh chị em phải ý thức và ghi khắc vào lòng rằng CHÚA là Đức Chúa Trời của cả trời đất, ngoài Ngài không có thần nào khác. 40 Anh chị em phải vâng giữ mạng lệnh và luật lệ của Ngài do tôi truyền lại ngày nay để anh chị em và con cháu hưởng phước hạnh và sống lâu trên đất mà CHÚA, Đức Chúa Trời của chúng ta ban cho anh chị em vĩnh viễn.
Thành Trú Ẩn
41 Bấy giờ Môi-se để riêng ba thành nằm về phía đông sông Giô-đanh, 42 làm nơi dành cho ai lỡ tay giết người có thể chạy đến trú ẩn nếu không có ác ý trước. Người ấy có thể đến một trong ba thành này để cứu mạng sống mình. 43 Ba thành đó là Bết-se trong sa mạc vùng cao nguyên, dành cho người Ru-bên; Ra-mốt trong Ga-la-át, dành cho người Gát và Gô-lan thuộc Ba-san, dành cho người Ma-na-se.
Giới Thiệu Bộ Luật
44 Sau đây là bộ luật của Đức Chúa Trời do Môi-se ban hành cho người Y-sơ-ra-ên. 45 Các điều khoản, quy luật và sắc lệnh được Môi-se công bố sau khi họ ra khỏi xứ Ai-cập, 46 lúc họ đang ở trong thung lũng nằm gần Ba-anh Phê-ô, phía đông sông Giô-đanh. Xứ này vốn thuộc Si-hôn vua dân A-mô-rít ở Hết-bôn, là vua đã bị Môi-se và dân Y-sơ-ra-ên đánh bại sau khi họ ra khỏi xứ Ai-cập. 47 Dân Y-sơ-ra-ên đã chiếm xứ này và xứ của Óc, vua Ba-san. Đó là hai vua người A-mô-rít ở phía đông sông Giô-đanh. 48 Vùng này kéo dài từ A-rô-e trên bờ sông cạn Ạt-nôn cho đến núi Si-ri-ôn, tức là núi Hẹt-môn, 49 và bao gồm toàn thung lũng sông Giô-đanh về phía đông đến tận biển A-ra-ba[b] dưới triền núi Phích-ga.
Copyright © 2011 by Bau Dang
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)