Add parallel Print Page Options

32 Hỡi trời, hãy nghe ta nói.
    Hỡi đất, hãy lắng tai nghe lời ta.
Lời giáo huấn của ta rơi xuống như mưa;
    lời ta rớt xuống như sương.
Chúng giống như mưa rào trên cỏ;
    và đổ xuống như mưa trên cây non.
Ta sẽ loan báo danh của CHÚA.
    Hãy ca ngợi Thượng Đế vì Ngài cao cả!
Ngài như khối đá; mọi điều Ngài làm đều hoàn hảo,
    Ngài luôn luôn công bằng.
Ngài là Thượng Đế thành tín, không bao giờ làm quấy,
    Ngài là Đấng chính trực công bình.
Chúng đã làm điều ác chống nghịch Ngài.
    Chúng không trung thành với Ngài;
Chúng quanh quẹo và dối trá.
Các ngươi trả ơn CHÚA như thế sao,
    hỡi dân ngu dại và thiếu hiểu biết?
Ngài là Cha và là Đấng Tạo Hoá ngươi,
    Đấng đã dựng nên và tạo thành ngươi.

Hãy nhớ lại ngày xưa.
    Hãy suy nghĩ lại những năm qua.
Hãy bảo cha ngươi kể cho ngươi nghe;
    Hỏi các bô lão, họ sẽ thuật cho ngươi biết;
Đấng Chí Cao đã ban đất cho các dân tộc,
    phân chia các chủng tộc.
Ngài định ranh giới cho các dân theo số của dân tộc Ít-ra-en.
CHÚA chọn dân Ngài làm phần mình,
    và chọn dân tộc Gia-cốp làm của riêng Ngài.

10 Ngài tìm thấy họ trong một sa mạc
    đầy giông gió và hoang vu.
Ngài đùm bọc họ và nuôi dưỡng họ,
    Bảo vệ họ như người yêu dấu.
11 Ngài như chim ưng xây tổ và vỗ cánh trên các chim con.
    Nó giương cánh ra đỡ các chim con
    và mang chúng trên cánh mình.
12 Chỉ một mình CHÚA dẫn dắt họ,
    không có thần ngoại quốc nào giúp đỡ Ngài.
13 CHÚA mang họ lên các đỉnh cao của xứ
    và dùng trái cây trong đồng nuôi dưỡng họ.
Ngài cho họ ăn mật ong nơi tảng đá,
    Lấy dầu ra từ tảng đá cứng.
14 Họ có sữa đông do bò cái sản xuất
    và sữa ra từ bầy gia súc;
    có chiên và dê mập béo.
Có chiên và dê từ Ba-san cùng lúa mì tốt nhất.
    Các ngươi uống rượu nho.

15 Ít-ra-en trở nên mập béo và đạp đá lung tung;
    chúng mập mạp và rắn chắc.
Chúng rời bỏ Thượng Đế là Đấng dựng nên mình
    và từ bỏ Tảng Đá đã cứu mình.
16 Chúng dùng các thần ngoại quốc để khiến Thượng Đế ghen tức
    và nổi giận với những tượng chạm đáng ghê tởm.
17 Chúng dâng sinh tế cho yêu quỉ,
    không phải cho Thượng Đế,
cho những thần chúng không hề biết,
    những thần từ các xứ quanh đó,
thần mà tổ tiên chúng nó không sợ.
18 Các ngươi đã bỏ Thượng Đế là Khối Đá, Cha các ngươi,
    và quên Thượng Đế Đấng đã sinh các ngươi ra.

19 CHÚA thấy điều nầy và từ bỏ chúng;
    các con trai con gái Ngài đã chọc giận Ngài.
20 Ngài bảo, “Ta sẽ quay mặt khỏi chúng nó để xem chúng nó ra sao.
    Chúng nó là dân gian ác,
    là con cái phản nghịch.
21 Chúng dùng những vật không phải là thần để làm ta ganh tức,
    dùng những tượng chạm không ra gì để chọc giận ta.
Cho nên ta sẽ dùng những người không phải là dân ta
    để khiến chúng nó ganh tức;
Ta sẽ dùng một dân không hiểu biết
    đế khiến chúng tức giận.
22 Cơn giận ta đã bốc lửa,
    cháy phừng xuống đến tận chỗ kẻ chết ở.
    Ta sẽ thiêu đốt đất đai và mùa màng,
    Ta sẽ đốt chân núi.

23 Ta sẽ chồng chất khốn khổ lên trên đầu chúng
    và bắn các mũi tên vào chúng.
24 Chúng sẽ chết đói và bệnh hoạn,
    bị các dịch lệ tiêu diệt.
Ta sẽ sai ác thú đến với chúng
    và rắn độc cũng lướt tới.
25 Trong phố sẽ có gươm giáo;
    trong nhà chúng sẽ có sự kinh hoàng.
Thanh niên, thiếu nữ sẽ chết,
    Hài nhi và người già cả cũng đồng chung số phận.
26 Ta sẽ phân tán chúng ra như ta nói,
    sẽ không còn ai nhớ tới chúng nữa.
27 Nhưng ta không muốn kẻ thù chúng huênh hoang;
    vì kẻ thù chúng sẽ lầm tưởng và khoe khoang rằng,
‘Chúng ta đã thắng rồi!
    CHÚA không có đóng vai trò gì trong việc nầy cả.’

28 Ít-ra-en không hiểu biết;
    chúng chẳng có trí hiểu gì.
29 Ta ước gì chúng khôn ngoan và hiểu điều nầy;
    Ước gì chúng có thể thấy số phận chúng ra sao.
30 Một người không đánh đuổi nổi một ngàn người,
    hai người không đánh đuổi nổi mười ngàn người
vì Khối Đá của chúng bán đứng chúng,
    và vì CHÚA từ bỏ chúng.
31 Khối đá của các dân đó không phải như Khối Đá của chúng ta;
    các kẻ thù chúng ta cũng công nhận như thế.
32 Dây nho của chúng là từ Xô-đôm mà ra,
    và đồng ruộng chúng như Gô-mô-rơ.
Trái nho chúng đầy nọc độc;
    Chùm nho chúng rất đắng.
33 Rượu chúng như nọc rắn,
    như nọc độc rắn hổ mang.

34 Ta đã để dành điều nầy,
    và khóa cất trong kho ta.
35 Ta sẽ trừng phạt những kẻ làm quấy,
    ta sẽ báo trả chúng.
Trước sau bước chân chúng sẽ vấp ngã,
    vì ngày khốn đốn chúng đã gần kề,
và sự hình phạt chúng sẽ đến rất nhanh.”

36 CHÚA sẽ bênh vực dân Ngài
    và tỏ lòng nhân ái đối với tôi tớ Ngài.
Ngài sẽ khiến cho sức mạnh nó tiêu tan,
    không còn ai sống sót,
    từ tôi mọi đến người tự do.
37 Rồi Ngài sẽ hỏi,
    “Các thần chúng nó đâu?
Tảng đá mà chúng ỷ lại đâu rồi?
38 Ai là kẻ ăn mỡ từ các của lễ chúng
    hoặc uống rượu từ của lễ uống của chúng?
Các thần đó hãy đến giúp ngươi đi!
    Hãy nhờ chúng bảo vệ ngươi đi!

39 Bây giờ ngươi sẽ biết rằng ta là Thượng Đế duy nhất!
    Không có thần nào khác ngoài ta.
Ta sai sự sống và sự chết đến;
    Ta làm cho bị thương, rồi ta chữa lành.
Không ai thoát khỏi tay ta.
40 Ta giơ tay lên trời và thề quyết như sau:
    Vì rằng ta hằng sống,
41 Ta sẽ mài gươm sáng loáng của ta,
    ta sẽ cầm gươm trong tay mà phân xử.
Ta sẽ trừng phạt kẻ thù ta
    và báo trả kẻ ghét ta.
42 Máu của chúng sẽ dính đầy các mũi tên ta;
    gươm ta sẽ ăn thịt chúng.
Huyết sẽ chảy từ những kẻ bị giết và kẻ bị bắt làm tù.
    Các lãnh tụ của kẻ thù sẽ bị chém đầu.

43 Hãy vui lên, hỡi các dân,
    cùng với dân Ngài
vì Ngài sẽ trả thù các ngươi về huyết của các tôi tớ Ngài.
    Ngài sẽ trừng phạt các kẻ thù mình,
    và Ngài sẽ cất tội lỗi của đất và của dân Ngài.”

Mô-se dạy cho dân chúng hát bài nầy

44 Mô-se và Giô-suê con của Nun phổ biến mọi lời của bài ca nầy cho dân chúng nghe.

45 Sau khi Mô-se nói những lời đó cho toàn thể dân Ít-ra-en xong, 46 thì ông bảo họ: “Hãy ghi tạc mọi lời ta nói với các ngươi hôm nay, và dặn con cái các ngươi vâng giữ mọi luật lệ nầy. 47 Đây không phải là những lời tầm thường mà là những lời sống cho các ngươi! Nhờ những lời nầy các ngươi sẽ sống lâu trong xứ mà ngươi sẽ nhận làm sản nghiệp sau khi băng qua sông Giô-đanh.”

Mô-se lên núi Nê-bô

48 Cùng ngày đó CHÚA lại nói cùng Mô-se như sau, 49 “Hãy lên núi A-ba-rim, đến ngọn núi Nê-bô trong xứ Mô-áp, đối ngang Giê-ri-cô. Hãy nhìn toàn xứ Ca-na-an mà ta sẽ ban cho dân Ít-ra-en làm sản nghiệp. 50 Ngươi sẽ qua đời và về cùng tổ tiên trên ngọn núi mà ngươi sẽ leo lên như anh ngươi là A-rôn đã chết trên núi Hô-rơ và về cùng tổ tiên. 51 Cả hai ngươi đã phạm tội cùng ta trong các suối Mê-ri-ba Ca-đe trong sa mạc Xin, còn ngươi không tôn thánh ta trước mặt dân Ít-ra-en. 52 Bây giờ ngươi chỉ được nhìn xứ đó từ đàng xa mà thôi. Ngươi sẽ không được vào đất mà ta sẽ ban cho dân Ít-ra-en.”

Bài Ca của Môi-se

32 “Hỡi các tầng trời, xin hãy nghe những gì tôi sẽ nói;
Hỡi trái đất, xin lắng nghe những lời của miệng tôi.
Nguyện lời dạy của tôi như những giọt mưa rơi,
Nguyện lời khuyên bảo của tôi tựa sương đọng lại,
Như mưa lất phất rơi trên đồng cỏ,
Như mưa rào đổ nhẹ xuống đồng xanh.
Vì tôi xưng tụng thánh danh của Chúa,
Xin hãy quy mọi sự vĩ đại về cho Ðức Chúa Trời chúng ta.
Ngài là Vầng Ðá,
Công việc của Ngài thật trác tuyệt;
Mọi đường lối của Ngài thật công chính vẹn toàn.
Ngài là Ðức Chúa Trời thành tín, không chút dối gian;
Công chính và chính trực là Ngài.
Thế nhưng con dân Ngài đã đối với Ngài thật tồi tệ;
Họ đã quá hư đốn và chẳng đáng làm con của Ngài;
Họ đúng là một dòng dõi ngang bướng và gian tà.
Hỡi dân điên rồ và vô ơn bạc nghĩa,
Anh chị em đền đáp ơn Chúa như vậy sao?
Há chẳng phải chính Ngài là cha của anh chị em,
Ðấng đã dựng nên anh chị em,
Ðấng đã tạo thành anh chị em và lập vững anh chị em sao?
Hãy nhớ lại những ngày xa xưa;
Hãy ngẫm suy những năm của các thế hệ rất lâu về trước;
Hãy hỏi cha của anh chị em, ông ấy sẽ bảo cho,
Hãy hỏi các vị trưởng lão, họ sẽ nói cho anh chị em rõ.
Khi Ðấng Tối Cao chia sản nghiệp cho các dân,
Khi Ngài chia thế giới ra từng vùng để nhân loại ở,
Ngài ấn định bờ cõi cho các dân,
Dựa theo số con cái của I-sơ-ra-ên.[a]
Phần của Chúa chính là dân của Ngài;
Gia-cốp là phần sản nghiệp của Ngài.
10 Ngài đã tìm thấy ông trong một vùng hoang vắng,
Giữa đồng hoang gió hú thú gầm;
Ngài che chở ông và chăm sóc ông,
Ngài bảo vệ ông như con ngươi của mắt Ngài.
11 Ngài như đại bàng lượn bay quanh tổ nó,
Bay lượn bên trên, giục các con nhỏ của nó tập bay,
Dang cánh ra cõng các con nó trên lưng,
Ðưa chúng lên trời cao bằng đôi cánh của mình.
12 Chúa là Ðấng duy nhất dẫn dắt ông;
Không có thần ngoại bang nào ở bên ông.
13 Ngài đặt ông ở những địa vị quyền thế trong xứ;[b]
Ngài nuôi ông bằng sản phẩm của ruộng đồng;
Ngài cho ông ăn mật ong từ các tổ ong trong kẽ đá.
Ông dùng dầu ô-liu trồng trong các rẫy đầy những đá hoa cương;
14 Ông ăn sữa chua từ đàn bò,
Ông uống sữa tươi từ đàn chiên và đàn dê,
Ông ăn thịt những chiên con và chiên đực mập béo;
Ông ăn thịt bò của Ba-san và thịt dê hảo hạng,
Ông hưởng lúa mì loại ngon thượng hạng;
Ông[c] uống những thứ rượu ngon hạng nhất thời bấy giờ.
15 Giê-su-run[d] được mập béo, rồi lại giơ chân đá ngược;
Anh chị em đã mập, béo, và phì ra rồi!
Ông đã bỏ Ðức Chúa Trời, Ðấng đã dựng nên ông;
Ông đã khinh khi Vầng Ðá giải cứu ông.
16 Họ đã làm cho Ngài ghen tức với các thần xa lạ;
Họ đã dùng những việc gớm ghiếc để chọc giận Ngài.
17 Họ đã cúng tế cho các quỷ chứ nào phải dâng hiến lên Ðức Chúa Trời;
Thần của họ là những thần họ không biết;
Tức những thần khi vào trong xứ rồi họ mới phát hiện chúng ra,
Chúng là những thần mà tổ tiên anh chị em không sợ.
18 Anh chị em đã làm ngơ với Vầng Ðá đã sinh ra mình;
Anh chị em đã quên hẳn Ðức Chúa Trời, Ðấng đã tạo ra mình.
19 Chúa thấy thế, Ngài chán ngán họ;
Ngài ẩn mặt khỏi các con trai và các con gái của Ngài.
20 Ngài phán, ‘Ta sẽ ẩn mặt Ta khỏi chúng;
Ðể Ta xem, đến cuối cùng chúng sẽ ra sao;
Vì bọn chúng là giống nòi tráo trở,
Những đứa con không tình nghĩa trung thành.
21 Chúng đã làm cho Ta phải ghen với những gì không phải là thần;
Chúng chọc giận Ta bằng các thần tượng chúng thờ.
Vì thế Ta sẽ làm cho chúng phải ghen tức với một dân chẳng ra gì,
Dùng một dân ngu si khiến chúng phải tức tối bực mình.
22 Vì lửa giận của Ta đã phừng lên nghịch lại chúng;
Lửa ấy đã cháy bùng đến tận vực sâu của âm phủ;
Lửa ấy thiêu đốt đất đai và hoa màu sinh ra trên đất;
Lửa ấy cháy tận nền các núi non hùng vĩ.
23 Ta sẽ chồng chất các tai vạ trên chúng;
Ta sẽ bắn các mũi tên của Ta vào chúng:
24 Nạn đói sẽ khiến chúng hao mòn;
Khí hậu nóng cháy khô khan sẽ làm chúng kiệt quệ;
Ôn dịch sẽ khiến chúng tang thương;
Răng của thú dữ do Ta sai đến sẽ cắn xé chúng;
Nọc của rắn độc bò trong bụi đất sẽ gây chết chóc cho chúng.
25 Ngoài đường gươm giáo sẽ gây nên tang tóc,
Còn trong nhà sẽ đầy nỗi kinh hoàng;
Trai tráng hay thiếu nữ thanh xuân cũng vậy;
Trẻ thơ còn bú hay người già tóc bạc phơ đều chẳng được miễn trừ.
26 Ta đã nghĩ, Ta sẽ rải chúng ra khắp bốn phương trên đất;
Ta sẽ xóa chúng khỏi trí nhớ của loài người;
27 Nhưng Ta ngại làm như thế kẻ thù của chúng sẽ được thêm khích lệ;
Quân thù của chúng có thể sẽ hiểu lầm và bảo, “Chúng ta đắc thắng là nhờ sức lực của tay mình,
Chiến thắng nầy không phải tất cả là Chúa đã làm đâu.”
28 Thật vậy, bọn chúng là một dân không trí tuệ;
Chúng chẳng có khả năng phán đoán nghĩ suy.
29 Nếu chúng có chút khôn ngoan, chúng đã nghĩ ra điều ấy;
Chúng có thể suy ra kết cuộc sẽ thế nào.
30 Làm sao một người có thể rượt đuổi cả ngàn người,
Còn hai người có thể làm cho vạn người chạy trốn,
Trừ phi Vầng Ðá của họ đã bán bỏ họ,
Tức Chúa của họ đã lìa bỏ họ rồi?
31 Vì vầng đá của chúng chẳng giống như Vầng Ðá của chúng ta;
Quân thù của chúng ta đều biết rõ điều ấy.
32 Nho của chúng lấy ra từ giống nho ở Sô-đôm,
Từ vườn nho ở Gô-mô-ra;
Trái nho của chúng là trái nho độc,
Chùm nho của chúng chỉ có toàn trái đắng.
33 Rượu của chúng đều là nọc của rắn độc,[e]
Nọc độc chết người của rắn bành mang.
34 Việc đoán phạt nầy Ta há đã không giữ trong kho,
Niêm phong nó trong kho báu của Ta sao?
35 Sự báo thù thuộc về Ta, Ta sẽ báo trả;
Sắp đến lúc chân chúng sẽ thình lình trượt ngã,
Bởi vì ngày hoạn nạn của chúng đã gần;
Những điều ấy sẽ xảy đến rất nhanh cho chúng.’

36 Chúa sẽ minh oan cho dân Ngài,
Ngài sẽ thương xót các đầy tớ Ngài,
Khi Ngài thấy sức lực của họ chẳng còn nữa,
Khi kẻ nô lệ hay người tự do đều chẳng còn ai.
37 Bấy giờ Ngài sẽ hỏi, ‘Các thần của chúng,
Những vầng đá nơi chúng nương náu,
38 Những kẻ hưởng các phần béo tốt nhất của các con vật hiến tế chúng dâng,
Những kẻ uống rượu chúng hiến qua các lễ quán đâu rồi?
Hãy để những kẻ ấy trỗi dậy và giúp đỡ các ngươi!
Hãy để chúng bảo vệ các ngươi!
39 Này, bây giờ, khá biết rằng ấy là Ta, chính Ta là Ðấng ấy;
Chẳng có thần nào khác ngoài Ta.[f]
Ta có quyền làm cho chết, và Ta làm cho sống lại;
Ta khiến cho bị thương, và Ta chữa cho mạnh lành;
Không ai có thể thoát khỏi tay Ta.
40 Ta đưa tay Ta lên trời mà thề rằng:
Như Ta hằng sống đời đời,
41 Ta sẽ mài lưỡi gươm bóng láng của Ta cho sắc bén,
Tay Ta sẽ cầm lấy nó để thi hành sự đoán phạt;
Ta sẽ báo thù những kẻ chống nghịch Ta;
Ta sẽ báo trả những kẻ ghét Ta.
42 Ta sẽ cho những mũi tên của Ta uống máu,
Và lưỡi gươm của Ta sẽ ăn thịt quân thù,
Tức máu của quân thù ngã chết nơi chiến trận và tàn quân bại trận;
Ðầu của những kẻ để tóc dài thề chống Ta đến cùng đều bị rơi.’

43 Hỡi các dân các nước, hãy cùng với dân Ngài dâng lời ca ngợi,
Hãy thờ phượng Ngài, hỡi tất cả các ngươi,[g]
Vì Ngài sẽ bắt chúng đền nợ máu các tôi tớ Ngài,
Ngài sẽ báo thù những kẻ chống nghịch Ngài,
Ngài sẽ báo trả những kẻ ghét Ngài,[h]
Và Ngài sẽ xá tội[i] cho xứ và cho dân Ngài.”

Luật Pháp và Sự Sống Còn của Dân I-sơ-ra-ên

44 Môi-se cùng với Giô-suê con của Nun đến và nói tất cả những lời của bài ca ấy cho dân nghe. 45 Sau khi Môi-se nói xong tất cả những lời ấy cho toàn dân I-sơ-ra-ên, 46 ông nói với họ, “Hãy ghi lòng tạc dạ tất cả những lời tôi làm chứng giữa anh chị em ngày nay. Anh chị em hãy truyền những lời ấy lại cho con cháu mình, để chúng cũng hết lòng vâng giữ mọi lời của bộ luật pháp nầy. 47 Ðây chẳng phải là việc không có giá trị gì đối với anh chị em, nhưng chính là sự sống còn của anh chị em, vì nhờ nó anh chị em mới có thể sống lâu trong xứ mà anh chị em sẽ đi qua Sông Giô-đanh để chiếm lấy.”

Môi-se Gần Qua Ðời

48 Chính ngày hôm đó Chúa nói với Môi-se, 49 “Ngươi hãy đi lên rặng Núi A-ba-rim nầy, đến Núi Nê-bô, trong xứ Mô-áp, đối ngang Giê-ri-cô, và hãy nhìn vào xứ Ca-na-an, nơi Ta sẽ ban cho dân I-sơ-ra-ên làm sản nghiệp. 50 Ngươi sẽ qua đời tại đó, tức trên núi ngươi sẽ đi lên, rồi ngươi sẽ được đem về với tổ tiên ngươi, như A-rôn anh ngươi đã qua đời trên Núi Hô-rơ và đã được đem về với tổ tiên của ông ấy vậy, 51 bởi vì ở giữa dân I-sơ-ra-ên, các ngươi đã không tin Ta trong vụ nước ở Mê-ri-ba Ca-đe trong Ðồng Hoang Xin, và bởi vì hai ngươi đã không tôn thánh Ta giữa dân I-sơ-ra-ên. 52 Vậy ngươi có thể trông thấy xứ ấy từ xa, nhưng ngươi sẽ không vào xứ ấy, tức xứ Ta ban cho dân I-sơ-ra-ên.”

Footnotes

  1. Phục Truyền Luật Lệ 32:8 Bản LXX và Qumran manuscripts ghi: Dựa theo con số các thần của họ.
  2. Phục Truyền Luật Lệ 32:13 nt: Ngài đặt ông cỡi trên những nơi cao trong xứ
  3. Phục Truyền Luật Lệ 32:14 nt: Ngươi (anh chị em)
  4. Phục Truyền Luật Lệ 32:15 Tức I-sơ-ra-ên hay Gia-cốp
  5. Phục Truyền Luật Lệ 32:33 nt: tan nin (Hebrew); ctd: thủy long, thủy xà
  6. Phục Truyền Luật Lệ 32:39 ctd: Vậy, bây giờ, khá biết rằng, chỉ Ta là Ðức Chúa Trời duy nhất; không có thần nào khác ngoài Ta.
  7. Phục Truyền Luật Lệ 32:43 Vế sau của câu nầy bị mất trong bản Hebrew (MT). Có bản dịch theo Qumran manuscripts và LXX rằng: Hỡi thiên đàng và hỡi dân Ngài, hãy dâng lời ca ngợi; Hãy thờ phượng Ngài, hỡi các thần!
  8. Phục Truyền Luật Lệ 32:43 Bổ túc, dựa theo tài liệu của Qumran manuscripts và LXX. Vế nầy bị mất trong bản Hebrew (MT)
  9. Phục Truyền Luật Lệ 32:43 ctd: Ngài sẽ bày tỏ lòng thương xót, hoặc Ngài sẽ cung cấp phương tiện chuộc tội ..