Add parallel Print Page Options

15 Ang mahinay nga sabat makapahaganhagan sang kaakig, pero ang matigdas nga sabat makapaibwal sang kaakig.

Ang mga ginahambal sang maalamon nga tawo makahatag sing kaalam, pero ang mga ginahambal sang buang-buang nga tawo puro kabuangan.

Makita sang Ginoo ang tanan, bisan sa diin nga lugar. Ginatan-aw niya ang mga ginahimo sang mga malaot kag sang mga matarong.

Ang malulo nga mga pulong makapaayo sa kabuhi sang tawo,[a] pero ang masakit nga mga pulong makapasakit sa iya tagipusuon.

Ang buang-buang nga tawo wala nagasapak kon ginatadlong sang iya amay ang iya pamatasan, pero ang maalamon iya nagasapak.

Magadamo[b] ang manggad sang mga matarong, pero ang iya sang mga malaot madula.[c]

Ginapalapnag sang mga maalamon ang kaalam; indi ini mahimo sang mga buang-buang.

Ginakangil-aran sang Ginoo ang mga halad sang mga malaot, pero nalipay siya sa mga pangamuyo sang mga matarong.

Ginakangil-aran sang Ginoo ang tawo nga ang iya pagginawi malaot, pero ginahigugma niya ang tawo nga nagatinguha sa paghimo sang matarong.

10 Ang pagtadlong sa pamatasan ginakabig nga malain sang[d] tawo nga nagapalayo sa husto nga dalan. Ang tawo nga indi gusto sawayon mapatay.

11 Kon nahibaluan sang Ginoo ang nagakalatabo sa lugar sang mga patay, mas labi na gid nga nahibaluan niya ang ara sa tagipusuon sang tawo.

12 Ang tawo nga nagapangyaguta indi gusto sawayon; indi siya magpalaygay sa mga maalamon.

13 Kon malipayon ang tawo, nagayuhom-yuhom siya, pero kon nagakasubo siya, masinulub-on ang iya guya.

14 Ang tawo nga may pag-intiendi gusto gid nga magtuon, pero ang buang-buang nga tawo gusto pa gid sang kabuangan.

15 Mabudlay permi ang kabuhi sang mga imol, pero kon magkontento lang sila mangin malipayon gid sila permi.

16 Mas maayo pa ang imol nga nagatahod sa Ginoo sang sa manggaranon nga puno sang kagamo ang iya kabuhi.

17 Mas maayo pa nga magsud-an lang sang utan nga may paghigugmaanay sang sa magsud-an sang karne nga may pagdinumtanay.

18 Ang pagkamainiton sang ulo nagapaumpisa sang inaway, pero ang pagkamapinasensyahon nagapauntat sang inaway.

19 Kon matamad ka, mabudlayan ka gid sa imo kabuhi, pero kon mapisan ka, matawhay ang imo kabuhi.

20 Ang maalamon nga anak nagahatag sang kalipay sa iya ginikanan. Buang-buang ang anak nga nagapakalain sa iya ginikanan.

21 Ang tawo nga wala sing pag-intiendi nagakalipay sa kabuangan, pero ang tawo nga may pag-intiendi nagakabuhi nga matarong.

22 Kon indi ka magpangayo sang laygay parte sa imo mga plano, indi ka magmadinalag-on, pero kon magpangayo ka sang madamo nga mga laygay, magmadinalag-on ang imo mga plano.

23 Nagakalipay ang tawo kon makahatag siya sang nagakabagay nga sabat. Daw ano pa gid kanami kon makasabat siya sa husto nga tion.

24 Ginasunod sang maalamon nga tawo ang dalan nga nagapadulong sa kabuhi agod malikawan niya ang kamatayon.

25 Gub-on sang Ginoo ang mga balay sang mga bugalon,[e] pero protektaran niya ang mga duta sang mga balo nga babayi.

26 Ginakangil-aran sang Ginoo ang mga ginahunahuna sang mga malaot, pero ginakalipay niya ang mga ginahunahuna[f] sang mga matinlo ang tagipusuon.

27 Ang tawo nga nagaangkon sang manggad sa malain nga paagi nagadala sang kalisod sa iya panimalay. Ang tawo nga wala nagabaton sang lagay padayon nga magakabuhi.

28 Ang matarong nga tawo nagahunahuna anay antes siya maghambal, pero ang malaot nga tawo nagapataka lang kahambal sing malain.

29 Malayo ang Ginoo sa mga malaot, pero malapit siya sa mga matarong kay ginapamatian niya ang ila pangamuyo.

30 Makahatag kalipay ang manayanaya[g] nga guya, kag makapabaskog ang maayo nga balita.

31 Ang nagapamati sa pagsabdong nga makapaayo sang kabuhi mangin maalamon.

32 Ginapakalain sang tawo ang iya kaugalingon kon wala niya ginasapak ang pagsaway sa iya sa pagtadlong sa iya pamatasan, pero kon magpamati siya, makaangkon siya sang pag-intiendi.

33 Ang pagtahod sa Ginoo makatudlo sa tawo nga magmaalamon, kag ang pagpaubos makahatag sa iya sang dungog.

Footnotes

  1. 15:4 makapaayo… tawo: sa literal, kahoy nga nagahatag sang kabuhi.
  2. 15:6 magadamo: ukon, madamo.
  3. 15:6 madula: ukon, magahatag sa ila sing gamo.
  4. 15:10 Ang pagtadlong… sang: ukon, disiplinahon gid sing tudo ang…
  5. 15:25 mga bugalon nga luyag mag-agaw sang duta sang mga balo nga babayi.
  6. 15:26 ginahunahuna: ukon, ginahambal.
  7. 15:30 manayanaya: ukon, malipayon.

15 A gentle answer(A) turns away wrath,(B)
    but a harsh word stirs up anger.

The tongue of the wise adorns knowledge,(C)
    but the mouth of the fool gushes folly.(D)

The eyes(E) of the Lord are everywhere,(F)
    keeping watch on the wicked and the good.(G)

The soothing tongue(H) is a tree of life,(I)
    but a perverse tongue crushes the spirit.(J)

A fool spurns a parent’s discipline,
    but whoever heeds correction shows prudence.(K)

The house of the righteous contains great treasure,(L)
    but the income of the wicked brings ruin.(M)

The lips of the wise spread knowledge,(N)
    but the hearts of fools are not upright.

The Lord detests the sacrifice(O) of the wicked,(P)
    but the prayer of the upright pleases him.(Q)

The Lord detests the way of the wicked,(R)
    but he loves those who pursue righteousness.(S)

10 Stern discipline awaits anyone who leaves the path;
    the one who hates correction will die.(T)

11 Death and Destruction[a] lie open before the Lord(U)
    how much more do human hearts!(V)

12 Mockers resent correction,(W)
    so they avoid the wise.

13 A happy heart makes the face cheerful,(X)
    but heartache crushes the spirit.(Y)

14 The discerning heart seeks knowledge,(Z)
    but the mouth of a fool feeds on folly.

15 All the days of the oppressed are wretched,
    but the cheerful heart has a continual feast.(AA)

16 Better a little with the fear of the Lord
    than great wealth with turmoil.(AB)

17 Better a small serving of vegetables with love
    than a fattened calf with hatred.(AC)

18 A hot-tempered person stirs up conflict,(AD)
    but the one who is patient calms a quarrel.(AE)

19 The way of the sluggard is blocked with thorns,(AF)
    but the path of the upright is a highway.

20 A wise son brings joy to his father,(AG)
    but a foolish man despises his mother.

21 Folly brings joy to one who has no sense,(AH)
    but whoever has understanding keeps a straight course.

22 Plans fail for lack of counsel,(AI)
    but with many advisers(AJ) they succeed.(AK)

23 A person finds joy in giving an apt reply(AL)
    and how good is a timely word!(AM)

24 The path of life leads upward for the prudent
    to keep them from going down to the realm of the dead.

25 The Lord tears down the house of the proud,(AN)
    but he sets the widow’s boundary stones in place.(AO)

26 The Lord detests the thoughts(AP) of the wicked,(AQ)
    but gracious words are pure(AR) in his sight.

27 The greedy bring ruin to their households,
    but the one who hates bribes will live.(AS)

28 The heart of the righteous weighs its answers,(AT)
    but the mouth of the wicked gushes evil.(AU)

29 The Lord is far from the wicked,
    but he hears the prayer of the righteous.(AV)

30 Light in a messenger’s eyes brings joy to the heart,
    and good news gives health to the bones.(AW)

31 Whoever heeds life-giving correction
    will be at home among the wise.(AX)

32 Those who disregard discipline despise themselves,(AY)
    but the one who heeds correction gains understanding.(AZ)

33 Wisdom’s instruction is to fear the Lord,(BA)
    and humility comes before honor.(BB)

Footnotes

  1. Proverbs 15:11 Hebrew Abaddon